Menü Forumlar Popüler İçerikler Arama
Yapay Seçilim

Yapay Seçilim

Yapay Seçilim, İstediğimiz şeylerin istediğimiz gibi olmasını çok isteriz, bazen daha güzel bir insan olmak, bazen bir çiftçinin ürünün daha fazla olmasını istemesi olabilir. Güzel bir insanın meydana gelmesi ile ilgili pozitif bir çalışma olup olmadığı net değil, fakat daha fazla ve daha düzgün ürün elde etmesi için bilimsel çalışmalar yapılmakta ve olumlu sonuçlar alınmaktadır. İnsanların bilerek bir amaca yönelik bir organizmanın özelliklerini belirlemesi ve istediği sonucu etmesi yapay seçilimdir. İnsanoğlunun istediği hayvan ya da bitkiyi istediği tarzda temel hücresel döngüye etki etmeden nasıl olacağına karar vermesi yapay seçilimin kurallarındandır. Yapay seçilimlerin aynı üründe üst üste sürekli tekrarlanması genetik metabolizmanın etkilenmesini ve yapay seçilimin doğal seçilim haline dönüşmesine neden olabilmektedir.

Yapay seçilimin tarihçesi


Yapay seçilim ile ilgili çalışmalara antik Roma döneminde rastlamaktayız. Binlerce yıl önceki bilimsel eserlerde, farklı amaçlar nedeni ile hayvanların nasıl seçilmesi gerektiğine dair bilgi ve öğütler bulunmaktadır. Bu eserlerde, önceki bilimsel kaynaklardan yararlanıldığı da belirtmektedir. Yapay seçilim düşüncesi, İslam bilgini Buruni'nin Hindistan adli eserinde de yaklaşık bin yıl önce anlatılmıştır. Tarihte yapılan ilk yapay seçilim örnekleri tarımda da görülmektedir. Tarım ile uğraşan kişiler tohumu ektikten sonra iyi büyümeyen bitkileri söküp atarak kalan iri taneli ve sağlam görüntülü bitkilerin sürekli yetişmesini sağlamış ve yapay seçilime olanak tanımışlardır. Başka bir yapay seçilim örneğinde; orman bakıcısı, görüntüsü kötü olan dalları kesip atarak az da olsa ağacın genetiğini etkilemeye çalışmıştır. Başka bir örnekte ise; kovan içindeki işçi arılar, işe yaramayan arıları öldürerek çalışkan olmayan arıların üremesine engel olmuşlar, bilmeden seçilime araç olmuşlardır.

Neden Yapay Seçilim

  • İstenilen bir özelliğin bitki, hayvan ya da farklı herhangi bir canlıda ortaya çıkmasının istenmesi yapay seçilim yapmak istediğimiz anlamına gelir.
  • Meydana gelmesi istenilen özellik çok az da olsa kalıtımsal olarak canlı DNA yapısında bulunması gerekir. Hedeflenen yapay seçilim makul ölçüler de olması gerekir. Yani kanatsız bir hayvanı uçurmaya çalışmak veya küçük bir otu büyük bir ağaca dönüştürmeye çalışmak mantıklı değildir. Bu özelliklerin oluşabilmesi için milyonlarca yıl geçmesi gerekir.
  • Yapay seçilim doğal seçilim ile elde edilemeyen miktarın ve görüntünün elde edilmesi için uygulanan tekniklerdir.
  • Yapay seçilim, yeni ilaç elde edilmesinde ve geliştirilmesinde kullanılır.
  • Yapay seçilim biyolojik deneylerde de çok yaygın olarak kullanılır.
  • Seçilim hakkında elde edilen bilgiler planlı kullanıldığında özellikle genetik ve mikrobjyoloji alanında etkili sonuçlar vermektedir.
  • Genetik mühendisliğinin her alanında yaygın kullanılır.
  • Yapay seçilimi tabi tutulacak genler, transfeksiyon sistemi yöntemi ile DNA molekülleri üzerinde bulunan bakterilerden oluşan kültür içindeki hücrelere aktarılarak yapay seçilime bir adım daha atılır.
  • Davranış genetiği, evrimsel fizyoloji yapay seçilimden yararlanırlar.

Yapay seçilim ile doğal seçilimin karşılaştırılması


Canlının yaşamsal şartlarının giderek değişmesi milyonlarca yıl sonunda doğal seçilim ortaya çıkmasına neden olur. Doğal seçilim ile elde edilen sonuç, yapay seçilime göre daha kaliteli olabilir. Bunun nedeni yapay seçilimde organizmayı etkileyen değişim etkenlerinin insanın sabredemeyeceği kadar kısa sürede istenmesidir. Oysa doğal seçilimde her şey kendi mecrasında ilerlemektedir. Canlıların kendiliğinden değişim süreci zorlu da olsa evrimsel değişime yol açacak kadar süre geçtikten sonra seçilime tabi olurlar. Tabi ki bu durumda doğal seçilim söz konusudur.

Yapay seçilimi etkili sonuçları

Seçilim ile ilgili süreç yavaş işleyen bir süreçtir. Zayıf, güçsüz, çelimsiz, çirkin canlılar yapay seçilimin etkisi ile bu durumu tam tersine döndürebilir. Bu değişimin bir sınırı yoktur. Sonsuz karmaşıklık gibi görünün genetizmanın aslında mükemmel bir sistemin ürünü olduğu görülmektedir. Canlı varlığın sahip olduğu yiyecek imkânı, yaşamsal iklim koşullarının canlı yaşamına optimum uyumu, strese verilen primin azlığı, uzun zaman devam ettiğinde canlının görüntüsü ve diğer özellikleri yapay seçilime uğrayarak değişmektedir.
Son Güncelleme : 20.01.2024 08:33:37
Yapay Seçilim ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz.
Facebook Twitter Pinterest whatsapp
Yapay Seçilim Yorumları
şifre

0 Yorum Yapılmış "Yapay Seçilim"

Kayıtlı yorum bulunamadı ilk yorumu siz ekleyin
Fotosentez Denklemi
Fotosentez Denklemi
Fotosentez denklemi, ototrof canlılar inorganik maddelerden ihtiyacı olan organik maddeleri sentezleyebilir. Bu canlıların çoğu bunu ışıktan faydalanarak yapmakta ve buna fotosentez denmektedir. Fotosentez, ışık enerjisi + sentez anlamına gelir. Algl...
Amitoz
Amitoz
Amitoz bölünme, aslında mitoz bölünme ile aynı şekilde gerçekleşmektedir. Fakat amitoz bölünmede sitoplazmada herhangi bir değişiklik gözlenmez. Amitoz bölünme sonrasında çığa iki hücre çıkar. Açığa çıkan bu hücrelerin tüm özellikleri aynıdır. Amitoz...
Katalaz
Katalaz
Katalaz, Oksijene maruz kalan ve neredeyse bütün canlılarda bulunan, yaygın bir enzimdir. Katalaz hücrede zehir etkisi yapan hidrojen peroksiti parçalama görevi olan bir enzimidir. Ayrıca da bu enzim bir başka özelliği de metilalkol ile etilalkolü ok...
Ötanazi
Ötanazi
Ötenazi, bir canlının kendi iradesiyle ya da yakınlarının verdikleri kararla ağrısız ve acısız bir şekilde hayatının sona erdirilmesidir. Ötenazi işlemi yüksek dozda ağır ilaçlarla ya da hastanın bağlı bulunduğu yaşam destek ünitesinden ayrılmasıyla ...
Arkebakteriler
Arkebakteriler
Arkebakteriler, 1970'li yılların sonunda keşfedilmiş olan arkebakteriler birçok biyoloğu fazlasıyla şaşırmış olmaktadır. Çünkü bu canlılar aşırı sıcak aşırı tuz, yüksek asit yüksek baz gibi çok ekstrem koşullarda yaşayabilme özelliğine sahip olmaktad...
Oksijensiz Solunum Yapan Canlılar
Oksijensiz Solunum Yapan Canlılar
Oksijensiz Solunum Yapan Canlılar, yaşam faaliyetlerini sürdürmek için oksijenin varlığına gerek duymayan canlılardır. Enerji besin maddelerinden elde edilir Canlıların aldıkları besin maddeleri oksijen kullanılıp ya da oksijen kullanılmadan elde edi...
Alpin Çayır
Alpin Çayır
Alpin Çayır, yüksek dağlık yerlerde ve ağaç yetişme için uygun olan sınırının biraz üstünde görülen yeşil çayırlıklara verilen genel addır. Türkiye'de sıklıkla görülmekle birlikte özellikle de Doğu Anadolu'da yer alan dağlar, Toros Dağları ile Kuzey ...
Calvin Döngüsü
Calvin Döngüsü
Calvin Döngüsü, Işıktan bağımsız reaksiyonlar kloraplastların stromaların da meydana gelir. Karanlık reaksiyonlar veya karbon tutma reaksiyonları olarak da adlandırılan bu evre de ışığa doğrudan gereksinim yoktur; ancak ışığa bağımlı reaksiyonlarda ü...
Plazmid
Plazmid
Plazmid: DNA nın kromozomdan ayrı olan bir parçasıdır ve kendisini eşeyleyebilmektedir. Dairesel ve çift sarmallı olan plazmid genellikle bakterilerde, ara sırada ökaryotlarda bulunmaktadır. Boy uzunluğu 1-400 kilo baz çifti arasında farklılık göster...
Mikrofilament
Mikrofilament
Mikrofilament, diğer adı aktin filamentleri olantümökaryotik hücrelerin, sitoplazmasında yer alan, hücre iskeletinin en ince filamentidir olarak bilinmektedir. Aktininalt birimleri olan bu çizgisel şekildeki polimerler, esnek ve güçlü biçimdedir. Mik...
Virüs Hastalıkları
Virüs Hastalıkları
Virüs hastalıkları, virüs vücutta canlı ve sağlıklı hücreleri enfekte edebilen mikroskobik taneciklere verilen addır. Bir konak hücreyi enfekte ederek çoğalabilen virüsler, insan vücudunda birçok hastalığa yol açabilir. Virüs nedeniyle oluşan hastalı...
Peptidoglikan
Peptidoglikan
Peptidoglikan, hücre duvarının sıkılığı ve hücrelerin şeklinin oluşmasını sağlamaktadır. Bir tabaka şeklinde olup prokaryot hücrelere sahiptir. Amino asit, şeker ve kovalent bağ ile çapraz bağlanması sonucunda glikan adlı zincirleri oluştururlar. İçl...

 

Fotosentez Denklemi
Amitoz
Katalaz
Ötanazi
Arkebakteriler
Oksijensiz Solunum Yapan Canlılar
Alpin Çayır
Calvin Döngüsü
Plazmid
Mikrofilament
Virüs Hastalıkları
Peptidoglikan
Rekombinant Dna
Oksijenli Solunum Yapan Canlılar
Plasenta
Komünite
Maya Mantarı
Küf Mantarı
Bitki Islahı
Çiçeksiz Bitkiler
Dna Ligaz
Aerob Bakteriler
Aktif Taşıma
Penisilin
Fosfor Döngüsü
Algler
Hidrokarbonlar
Melanin
Boyun Kasları Nasıl Gevşetilir
Asit Çeşitleri
Popüler İçerik
Rekombinant Dna
Rekombinant Dna
Rekombinant DNA, Doğada kendiliğinden olması mümkün olmayan, genellikle değişik biyolojik türlerden elde edilen DNA moleküllerinin, genetik mühendisli...
Oksijenli Solunum Yapan Canlılar
Oksijenli Solunum Yapan Canlılar
Oksijenli solunum yapan canlılar, canlıların bir çok ortak özellikleri vardır. Solunum, hareket, beslenme, boşaltım, üreme, büyüme, hücre yapısı, uyum...
Plasenta
Plasenta
Plaseta,  halk arasında bebeğin eşi olarak da adlandırılan, anne karnındaki bebeğin gelişimi için ihtiyaç duyulan her şeyi anneden temin eden ve anne ...
Komünite
Komünite
Komünite, popülasyonlar dünya üzerinde doğal ortamda farklı olan diğer canlılardan özgür ve bağımsız bir şekilde serbest olarak bulunamaz. Herzaman bi...
Maya Mantarı
Maya Mantarı
Maya Mantarı, hayvan dokuları ve bitki öz suyu dahil olmak üzere nemli ve sulu ortamlarda yaşayan hücreli mantar olarak bilinen mantarlardır. Maya man...
Küf Mantarı
Küf Mantarı
Küf mantarı, aslında hepimizin bir kez bile olsa gördüğü bir canlı türüdür. Genellikle bayatlamış olan ekmeklerde gördüğümüz bu mantarlar, direk olara...
Bitki Islahı
Bitki Islahı
Bitki Islahı, Ekonomik açıdan oldukça büyük bir öneme sahip olan bitkilerin genetik ve stogenetik alanlarından faydalanılarak tür, çeşit, cins ve gene...
Popüler İçerik Son Forum Konuları Yardım Sayfaları  
Fotosentez Denklemi
Amitoz
Katalaz
Ötanazi
Arkebakteriler
Gizlilik Politikası  
Çerez (Cookie) Politikası
Güvenlik Politikası
Bizimle İletişime Geçin
Forumlar
Site Haritası
Feed
Son Forum Konuları
Yardım Sayfaları
Gizlilik Politikası  
Çerez (Cookie) Politikası
Güvenlik Politikası
Bizimle İletişime Geçin
Forumlar
Site Haritası
Feed
Sitede yer alan haber ve içeriklerin tüm hakları saklıdır ve buradaki bilgiler sadece bilgilendirme amaçlı olup, kullanımına, uygulanmasına, satın alınmasına, delil gösterilmesine veya tavsiye edilmesine aracılık etmez. Sitemizdeki bilgiler, hiç bir zaman kesin bilgi kaynağı olmayıp, kullanıcılar tarafından eklenmiştir veya yorumlanmıştır. Buradaki bilgiler sitemizin asıl görüşlerini içermeyebileceği gibi hiçbir taahhüt ve tavsiye yerine de geçmez.
Şubat - 2024