Poliploidi

Poliploidi, Genetik bilimine göre; Hücrelerdeki kromozom sayısının 3n veya daha fazla olmasıdır. Ekolojik olarak ise ; canlıların somatik hücrelerinde ikiden daha fazla genomun bulunmasına verilen isimdir. Üretimde yüksek kaliteli ve daha verimli ürün üretmek üreticilerin en önemli hedeflerindendir. ürün ıslah yöntemlerinden biri olan Poliploidi genellikle; ekonomik değeri oldukça yüksek olan sebze, meyve ve süs bitkilerinde çokça uygulanmaktadır. Bitkilerde poliploidi yöntemi kullanımı örnekleri hayvanlara göre daha fazladır. Poliploit bitkiler diploit bitkilere göre daha iri meyveli, daha büyük çiçekli bitkiler haline dönüşürler. Bu bitkilere örnek olarak; elma, muz, çekirdeksiz karpuz, patates gibi ürünleri sayabiliriz. Kapalı tohumların yarısının da poliploid olduğu söylenmektedir.

Poliploid bitkiler daha büyük hücrelere ve daha fazla klorofile sahiptirler. Poliploid bitkiler, koyu yeşil renkleri ve iri yaprakları ile dikkati çekerler. Fotosentez yapma potansiyelleri ise diploitlere göre daha fazladır. Son yıllarda kokulu bitkilerde de poliploidi ıslah yöntemi ile çeşitli araştırmalar yapılmış ve sonucunda kokulu bitkilerdeki koku oranlarında artış, bitki yapraklarında da büyüme olduğu gözlemlenmiştir.

Bitkilerde Poliploidi: Bitkilerin evriminde son derece önemli bir yere sahiptir.

Çabuk çimlenen tohumlar ekimden önce 1-10 gün süre ile kolkisilinin %0.001-1.6 arasında sulu çözeltisi ile ıslatılır. Etkili doz %0.2 gibidir. Isıtma sığ bir kapta yapılır. Böylece hava almaları sağlanmış olur. Yavaş çimlenen tohumlarda ise bu işlem aktif çimlenmeye kadar geciktirilmektedir.

Henüz çimlenmiş tohumların sığ bir kapta 3-24 saat kolkisilin içinde tutulmasıyla yapılan bir işlemdir. Kökler kolkisiline çok duyarlıysa işlem fidenin yalnızca gövdesine uygulanmalıdır

.

Henüz görülen sürgün ve gözlere kolkisilin çözeltisi damlatılır ya da sürülür. Bu işlem daldırma şeklinde uygulanabilir .Bununla birlikte %0,5-1,0 lık kolkisilin lanolin ile karıştırılıp bu kısımlara konulur. Bu işlemi haftada 2 -3 kez tekrarlamamız gerekir.

Buğdaygiller ve diğer bazı monokotiledonlarda yapay poliploid işlem yapmak zordur. Bununla ilgili özel yöntem ve çalışmalar denenmektedir.