{ "title": "Hipertonik", "image": "https://www.biyolojidersi.org/images/hipertonik.jpg", "date": "19.01.2024 06:05:10", "author": "orhan alem", "article": [ { "article": "
Hipertonik, fazla derişim manası taşımaktadır. Ağırlıklı olarak biyolojide hücrelerin madde alışverişini açıklamakta kullanılır. Hipertonik bir ortamda bırakılan hücre su kaybeder. Zira ortam kendisinden yoğundur. Ozmoz kaideleri icabı hücre su kaybederken, harici ortam su alır. Bu işlem hücre ile harici ortamın yoğunluğu eşitleninceye civarı sürer. İşlem nihayetinde hücre plazmoliz vaziyetine geçmiş olabilir.

Örneğin bir hücre hipertonik bir ortama konulursa su kaybeder ve büzülür (Plazmoliz oluşur). Şayet vaziyet devam ederse enzimlerin çalışması durabilir ve hücrenin ölümü gerçekleşir. Hipertonik çok yüklü manasına gelmektedir. Birbiriyle ilintili 2 ortamın çözünen maddenin ve maddelerin ölçüsü karşılaştırılırken derişik çözeltiden diğerine kıyasla hipertoniktir. Bu terim hücrelerin yer aldıkları ortamla madde alışverişlerinin belirtilmesinde de kullanılır. Söz gelişi bir hücre hipertonik bir ortama konulursa su kaybeder ve büzülür. Plazmoliz enzimlerin çalışması durabilir.

Hipertonik ortam

Bir hücre kendisinden yüklü bir ortama konursa su kaybeder ve sonuçta büzülür. Gerçekleşen bu olaya plazmoliz denir. Örneğin tuzlanan derinin su kaybederek büzülmesi.

Hipertonik; Biyoloji, Kimya, Zooloji sahalarında kullanılan bir sözcüktür.

Biyoloji'deki anlamı: İzotonik bir sıvıdan ek olarak fazla ozmotik basınca sahip meydana gelen. Bir hücrenin ozmotik kuvvetinden başka bir söylemle 300 mOsm'den ek olarak fazla ozmotik basıncı nedeniyle ozmozdan ötürü suyun hücreden çıkışına neden meydana gelen ortam.

Kimya'da terim anlamı: Kandan ek olarak fazla osmotik basınca sahip meydana gelen çözelti.

Zoolojideki anlamı: İzotonik bir sıvıdan ek olarak fazla osmotik basınca sahip meydana gelen.

Teknik terim anlamı: Ozmotik basıncı, hücrenin ozmotik basıncından fazla meydana gelen.

Vücut sıvılarının ozmotik basıncına nispeten ek olarak fazla ozmotik basınca sahip meydana gelen.

Hipertonik ile ilgili veriler

Hipertonik fazla derişim manası taşımaktadır. Ağırlıklı olarak biyolojide hücrelerin madde alış-verişini açıklamakta kullanılır. Örnek olarak verilirse hipertonik ortama konulan bir hücrede su kaybı olur. Zira ortam kendisinden ek olarak yoğundur. Ozmoz kaideleri icabı hücre su kaybederken, harici ortam su alır. Bu işlem hücre ile harici ortamın yoğunluğu eşitleninceye civarı sürer. İşlem nihayetinde hücre plazmoliz vaziyetine geçmiş olabilir. Gezegenimizin tahmini %71'i sudur. Bu devasa su kütlesinin önemli bir kısmını de ummanlar ve denizler meydana getirir. Ama hiçbir biçimde içme suyuna ulaşımımız olmasa dahi, karşımızda alay edercesine duran denizlerin suyunu tuz içeriğinden ötürü tüketemeyiz. Tuzlu su, tuzun ve suyun vücudumuz amaçlı yaşamsal işlevlerini düşündüğünüzde, önce etapta çok da korkutucu gelmeyebilir. Su protein vb. Maddeler açısından çözücüdür ve yiyecekleri metabolize etmemiz imkânı sunan kimyevi tepkiler açısından gereklidir. Bununla birlikte kaslarımız, kan akışımız ve aklınıza gelebilecek beden fonksiyonlarının hemen hemen tamamı amaçlı büyük bir ehemmiyete sahiptir. Hücrelerimizin bununla birlikte tuza da gereksinimi bulunur. Kimyasal sembolü NaCl (Sodyum klorür) olarak belirlenen sofra tuzunun sodyum ve klorür iyon içeriği sıvı/akışkan içinde yer alır ve kimyevi reaksiyonlarda kullanılır. Minik miktarlarda tuz tüketmek fiziksel sağlığımız amaçlı gerekli olsa da çok azı ya da çok fazlası beden amaçlı çok zararlıdır. Çok fazla tuz tükettiğimiz vakit idrar ile dışarıya atıp vücuttaki sıvıları izotonik tutarız. Tuzlu su hipertonik bir sıvıdır, diğer bir söylemle tuz içeriği birey kanının tuz içeriğinden çoktur ve tuzluluk ölçüsü 35'tir. Deniz suyu benzeri çok derecede hipertonik sıvıları tüketmek, vücudun koruma mekanizmasını bozar.
" } ] }