Ekokardiyografi

Ekokardiyografi, Kalp Ultrasonu, EKO; Ekokardiyografi ses ötesi (Ultrasound, ultrason) dalgaları kullanarak kalbin ve kalp içinde akar haldeki kanın görüntülenmesi ve incelenmesi yöntemidir. Ekokardiyografiye kısaca ülkemizde halk arasında ve hekimler tarafından eko veya kalp ultrasonu da denmektedir. Ultrason ses dalgaları, insan kulağının duyma sınırının ötesinde bir sestir, bu ses saniyede 18,000-20,000 titreşim olarak gerçekleşmektedir. Yüksek frekanslı ses dalgaları, tüp şeklinde elle tutulan ve hastanın genelde göğsünde gezdirilen sesi oluşturan duyarlı bir alet yardımıyla kalbe gönderilir. Ekokardiyografi makinesi bu cihazdan gelen sinyalleri görüntüye ve sese çeviren bilgisayar ve monitör sistemlerinden oluşan kompleks bir makinedir.

Prob denilen tüp şeklindeki alet göğüs duvarıyla temas eder halde kalp üzerinde yavaşça gezdirilir ve cihazın yaydığı ses ötesi dalgalar, kalbe ve ilgili dokulara çarpıp geri yansır. Geri yansıyan bu dalgalar yine prob tarafından algılanır ve kompleks bilgisayar işlemlerinden sonra ekranda kalbin görüntüsünü oluşturur. Bu elde edilen görsel, kalbin tüm anatomik yapısının yanında, kalbin kasılması, kapakçıkların açılıp kapanması gibi hareketlerinde gerçek zamanda canlı olarak izlenme olanağı verir. Ayrıca kalp içerisinde dolaşan kandan yansıyan dalgalar da kapakların fonksiyonları hakkında ve kalbin pompalama gücü hakkında çok değerli bilgiler verir. Ekokardiyografi, kalp hakkında önemli bilgiler veren, hızlı ve zararı bulunmayan bir testtir.

Ekokardiyografi Test Uygulaması; Ekokardiyografi genelde loş ışık altında daha sağlıklı sonuçlar alınmasında faydalı olur. İnceleme öncesi bireyin bel üzerinde kalan kısımdaki giysilerin çıkarılması ve yerine özel bir önlük giymesi gerekmektedir. Bu hazırlıkların ardından Ekokardiyografi cihazının yanında bulunan muayene masasına birey sol yan olmak üzere uzanarak yatması gerekmektedir. Uzman hekim ses üstü dalgaları dokulara gönderen ve dalgaların geri dönüşünü toplayan probu hastanın sol göğsüne koyarak ve kalbi görüntülemeye başlayacaktır. Görüntünün ve iletkenliğin iyi olması için prob denilen cihazın koyulduğu yerlere jel sürülür. Bu esnada birey kalp görüntülerini izlemesi mümkün olmaktadır. Test sırasında herhangi bir ağrı ya da sızı hissedilmez. Test süresi yaklaşık en az 15 en fazla 30 dakika sürmektedir.

Ekokardiyografinin Faydaları; Kalpteki işlevsel ve yapısal bozuklukları ortaya çıkarmaya yönelik inceleme yöntemleri arasında kişiye zarar ve ağrı vermeyen uygulamaların başında gelmektedir. Kalbin kasılma sırasında bir defada attığı kan miktarı ve yüzdesinin ölçümü. (Önemli bilgi; İnsan kalbi kanla dolduktan sonra, kasılma ile içindeki kanın belli bir yüzdesini atar damarlara pompalar. Her kalp atışında kalbin damarlara attığı kan yüzdesine akıtma (Enjeksiyon) fraksiyonu denmektedir. Normali %55-70 civarındadır. Yani kalp bir defada kendine gelen kanın %55-70'ini damarlara pompalamaktadır.)

Özellikle kalp boşluklarının birbirinden ve atar veya toplar damarlardan ayıran kalp kapakçıklarının yapı ve işlevinin değerlendirilmesinde yaralı olmaktadır. Bu yöntemle kalp kapakçıklarındaki doğumsal ve temelde kalp romatizmasına bağlı yapı kusurları, iltihaplanmalar gibi sıkıntılı durumların tespitinde faydalı olmaktadır. Kalp dış zarı hastalıkları, boşlukların çapları ve büyüklüklerinin saptanmasında, kalp duvarlarının takibi, hareket bozukluğu olup olmadığının araştırılmasında. Kalp damar hastalığına bağlı kalpte kasılma sorunu olup olmadığının takibi. Kalp boşluklarında basınç değişikliklerinin değerlendirilmesi. Ayrıca kalp içi boşluklarda pıhtı, kalp romatizması, kalp krizi, kalp yetersizliği, doğumsal kalp hastalıkları gibi birçok konuda ekokardiyografi sayesinde insan hayatı üzerine değerli veriler alınır.