Azoospermia

Azoospermia tanısı koyabilmek için 1 ay arayla erkekten meni örneği alınır ve bu örneklerde hiç sperme rastlanamazsa tanı koyulur. Bu vakalarda tanı koyulduktan sonra testis muayenesi, hormon testleri ve ultrasonografi uygulanır. Hastanın üroloji alanında detaylı değerlendirilmesi gerekir. Tüp bebek tedavisine başlanacaksa bazı genetik testlerin yapılması gerekir. Y- kromozomumum AZfb ya da tüm AZF bölgesinde delasyon bulunan vakalarda sperme rastlama olasılığı oldukça düşüktür. Bu nedenle tedaviye dahil edilmemeleri daha uygun görülür. Aynı zamanda AZF delasyonu tespit edilen vakalarda gebelik sağlansa bile babada olan bozukluğun dünyaya gelecek erkek bebekte de görülme olasılığı yüksektir. Bu konu hakkında tedaviye başlanmadan önce çiftlerin aydınlatılması gerekir. Kromozom bozukluğu tespit edilen hastalardan tüp bebek için elde edilen embriyolarda genetik tanı uygulanmalı ve tanı sonucunda kaliteli ve sağlıklı embriyolar transfer için kullanılmalıdır.

Azoospermia cerrahi tedavi seçenekleri

Tıkanıklığa bağlı gelişen azoospermia

Azoospermia saptanan hastaların %40 gibi bir bölümünde azoospermia tıkanıklığa bağlı olarak gelişir. Bu vakalarda ince bir iğneyle, mikrocerrahi yöntemiyle epidime girilir. Ayrıca testise ince bir iğneyle girilerek sperm aranır. Hiç sperme rastlanamayan hastalarda testisten doku örnekleri alınarak sperme ulaşılabilir. Tıkanıklığa bağlı gelişen azoospermia hastalarının neredeyse tümünde uygulanan teknikler sayesinde sperm bulunabilir. Bu teknik kullanılarak ilk gebelik 1993 yılında gerçekleştirilmiştir. Epidimden sperm alınmış, ancak sperm hareketsizse hastalarda yine testisten sperm alınabilir.

Tıkanıklığa bağlı olmayan azoospermia

Azoospermia hastalarının %60 kadarı tıkanıklığa bağlı olmadan gelişir. Bu hasta gruplarında çocuk sahibi olabilmeleri için tek yol cerrahiyle testislerden sperm alınması ve ardından mikroenjeksiyon tekniğine başvurulmasıdır. Yapılan araştırmalara göre bu hasta gruplarının %50'sinde cerrahiyle sperme ulaşılabilmektedir. İğne ile testise girilerek sperm elde edilebilir ya da cerrahi girişimle testisten doku örneği alınarak sperme ulaşılabilir. İğneyle testise girilerek sperme ulaşma olasılığı daha düşüktür. Doku örneğiyle sperm bulma şansı daha yüksektir.

Testise uygulanan travmanın şiddetini azaltmak için ilk önce testis açılmadan iğneyle girilerek sperm elde edilmeye çalışılır. Eğer bu yöntemle sperm bulunmazsa testis açılarak değişik bölgelerden doku örneği alınır ve sperm elde etme olasılığı artar. Tıkanıklığa bağlı gelişen azoospermia hastalarında sperm elde edileceğini gösteren en önemli belirti testisten tanı amaçlı alınan biyopsilerdeki patolojik tanılardır.

Tanıya göre sperm üretimi normalse ya da bölüm bölüm sperm üretimine rastlanıyorsa cerrahiyle sperm elde etme imkanı oldukça yüksektir. Tanı sonucu hastada Srtoli cell only sendromu, matürasyon arresti ya da germ hücre aplazisi gibi sorunlarla karşılaşılmışsa sperm elde etme olasılığı yok denecek kadar azdır.

Tıkanıklığa bağlı olmayan azoospermia hastalarında bir takım genetik testler yapılmalıdır. Çünkü bu hasta gruplarında genetik bozukluklara çok sık rastlanır. Hasta gruplarının yaklaşık %10-20'sinde somatik kromozom bozukluğu, %5-10'unda Y-kromozom bozukluğuna rastlanabilir. Bu hastalarda cerrahi yöntemle sperm elde etme olasılığı neredeyse yoktur.