Hemoliz
Hemoliz, Alyuvarların çeşitli nedenler ile parçalanması sonucu içlerinde yer alan maddelerin kana verilmelerine hemoliz denir. Böyle bir durumda alyuvarların içermiş oldukları hemoglobin nedeni ile plazma ya da serum, hemoliz derecesine göre koyu kırmızı ile açık pembe arasında görünmektedir. Kan tahlillerinin birçoğunun yapılabilmesi için gerekli olan özel tüplere alınan kanın santrifüj edilmesinden sonra serum ya da plazmanın elde edilmesi gerekmektedir.
Uygulanan işlem sırasında kan hücreleri bütünlüklerini yitirmeden tüpün dibine çöker kanın sıvı bölümü ise tüpün üst kısmında kalmaktadır. Elde edilen bu plazma ya da serum berrak sarı renkte olur ve kan hücresi içermemektedir. Kan dolaşımında yer alan bazı maddelerin sayısı çoğunlukla bu sıvı yardımı ile tespit edilmektedir.
Hemolizin Etkisi Nedir?
Çeşitli birçok nedenlerden dolayı meydana gelen hemoliz alyuvarlar hücrelerin içerisinde yer alan maddeleri hücre dışarısına çıkarmaktadır. Böylece hücre içerisinde oldukça fazla miktarda bulunan fakat kanın sıvı kısmının daha az bulunduğu maddeler kanın sıvı kısmına geçmesinden dolayı; - Kanda ölçülen bazı maddelerin örneğin potasyum gibi düzeyi gerçekte olduğundan daha yüksek bir seviyede çıkmaktadır.
- Alyuvarın parçalanması sonucunda açığa çıkan hemoglobin sebebi ile kanın sıvı kısmının rengi değişecektir hemoliz derecesine göre ise kırmızı ile oldukça açık bir renkte pembe bir renk alacaktır. Bu neden ile renk değişikliği yöntemi yardımı ile ölçülen bazı testlerin düzeyi yanlış bir şekilde oldukça yüksek çıkacaktır.
- Alyuvar içinde bulunan sıvı da kan sıvısına eklenmesi sonucunda ise hücre dışında bulunan sıvı miktarı artar ve böylece yapılan bazı testlerin düzeyi olarak düşük çıkacaktır.
Elde edilen sonuç sonrasında hemoliz bulunan kanda yapılan ölçümler sonrasında ortaya çıkan sonuçların tahlili yapılmış maddelerin gerçek düzeyini göstermediğinden yanlış teşhislerin konulmasına sebep olabilmektedir.
Hemolizi Engellemek İçin Neler Yapılabilir?- Hastadan alınan kan test için laboratuvara götürülürken uygun koşullarda oldukça dikkatli bir şekilde götürülmelidir.
- Kanın alınacağı yer alkol ile silinmiş ise alkol kuruyana kadar kan alınmamalıdır.
- Vakumlu tüpler tam olarak doldurulmadan aparat içerisinden çıkarılmamalıdır.
- Kan alımı oldukça önemli olduğundan kan alımını deneyimli kişiler yapmalıdır.
- Kan alımı esnasında uygun genişlikte iğne ucu kullanılmalıdır.
- Turnike normalinden fazla bağlı kalmamalı damara girildikten sonra çözülmelidir.
- Kan alınan tüp hızla çalkalanmamalı oldukça dikkatli ve yavaş bir şekilde çevrilmelidir.
- Kan alımı sırasında damar içerisinde yerleşik halde bulunan kateterler ya da branül'den mümkünse kan alınmalıdır.
- Kan alımında eğer şırınga kullanılıyor ise kan tüp içerisine boşaltılırken şırınganın iğne kısmı çıkarılmamalı ve tüpün kapağı açıldıktan sonra kan yavaş yavaş dökülmeli bu aşamada kanın dökülmemesi için dikkat edilmelidir.
Hemoliz İndeksi Nedir?
Bazı test ölçümü cihazlarında hemoliz miktarının şiddeti ölçülebilmektedir. Çıkan duruma göre test sonuç raporunda hemoliz indeksi ismi verilen hemoliz şiddeti raporlanabilir. Böylece kanda alınan hemoliz şiddeti seviyesi belirtilerek hemolizden etkilenmiş test sonuçlarının ise buna bakılarak değerlendirilmesi sağlanabilmektedir. Mesela hemoliz artı bir şeklindeki ibare testin yapıldığı plazma veya serum örneğinde bulunan az miktarda hemoliz olduğunu belirtir. Hemoliz miktarının şiddeti arttıkça, hemoliz indeksi de artacaktır.
19.01.2024 17:26:28
Hemoliz ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
0 Yorum Yapılmış "Hemoliz"
Kayıtlı yorum bulunamadı ilk yorumu siz ekleyin
|
|
